Bilgisayarlı tomografi ( BT )

Bilgisayarlı tomografi x-isini kullanılarak vücudun incelenen bölgesinin kesitsel görüntüsünü oluşturmaya yönelik radyolojik teşhis yöntemidir. Organların, yumuşak doku ve kemiklerin sekil ve yerleşimini oldukça net gösterir. Direkt grafilerden çok daha ayrıntılı görüntüler oluşturarak kanserlerin yayılımının değerlendirilmesinde yardımcı olur.

Ultrasonografi

Batin organları, obstetrik ( hamilelik ultrasonografisi ), yüzeysel organ incelemeleri

Renkli Doppler Ultrasonografi

Yüksek rezolüsyonlu Doppler ultrasonografi ile damar hastalıklarına,anjiografiye gerek kalmadan tanı konulabilmektedir. Böylece tüm damarsal patolojiler ayırt edilmektedir

Magnetic resonance imaging (MRI), nuclear magnetic resonance imaging (NMRI)

Manyetik rezonans ağrısız ve hasta vücuduna zarar vermeden uygulanan bir görüntüleme tekniğidir. Özel bir makina ile organların, kemiklerin ve bazı dokuların görüntüleri alınır.

Bu inceleme tekniğinde manyetik bir alan içerisinde incelenmek istenilen bölgeye radyo dalgaları gönderilir. Radyo dalgalarının uyardığı hücrelerdeki hidrojen atomlarının ürettiği enerji sayılara dönüştürüldükten ve bir bilgisayarca işlendikten sonra bir görüntüye dönüştürülür. Radasyon kullanılmadığı için işlem esnasında hastalar ve uygulayan sağlık personelinin radyasyon alma tehlikesi yoktur. Makina çok yönlü hareket edebildiği için elde edilen görüntü sadece yatay kesitlerle sınırlı değildir. Üç boyutlu görüntüleme sağlanabilir.

Hangi Durumlarda Yapılır

MR değişik amaçlarla uygulanabilir. Cranial MR olarak adlandırılan Beyin MR'ı beyin tümöründen kuşkulanılan hastalarda, sebebi bilinmeyen başağrılarında, birtakı nörolojik hastalıklarda doktor tarafından istenebilir. Omurga MR'ı disk kaymalarında yararlı olabilir. Omuz, diz gibi eklemlerin ve bağların değerlendirilmesinde kullanılabilir. Kalp, göğüs, karın ve leğen kemiğine ait bazı hastalıklar da MR ile değerlendirilebilir.

Nasıl Yapılır

İnceleme uygulanmadan önce doktorunuz sağlık geçmişiniz konusunda sizden ayrıntılı bir bilgi talep edecektir. Vücudunuzda herhangi bir metal protez varsa, hamile iseniz doktorunuza bildirmelisiniz. Ayrıca kapalı yer korkunuz varsa mutlaka iletin. Bazen böyle durumlarda inceleme yapılmadan önce hafif bir sakinleştirici yapılması gerekebilir.

Hasta düz bir platforma yatırılır.Platform manyetik alanın yaratıldığı dairesel alana doğru kayar.İşlem ortalama 30-40 dakika sürebilir. Görüntüdeki bozuklukların önlenebilmesi için hastanın mümkün olduğunca hareketsiz yatması gerekmektedir. Tarama işlemi acısızdır. Ancak taramanın yapıldığı bölgede hafif bir sıcaklık hissi algılanabilir. Hasta tarama esnasında gürültü duyabilir.

Nasıl Hazırlanmalı?

İncelemeye girmeden önce üzerinizde taşıdığınız tüm metal eşyaları çıkartmalısınız. Eğer metal protezleriniz veya kalp piliniz varsa mutlaka hatırlatmalısınız. Genellikle yiyecek ve içecek açısından bir kısıtlama yapmanız gerekmez

Nasıl Yorumlanır?

MR sonucunda oluşan görüntü radyoloji uzmanı tarafından yorumlanır

Direkt ve İndirekt Görüntüleme

Konvansiyonel görüntüleme imkanları ile kafa, tüm vücut yapıları, akciğer, intravenöz piyelografi, batın grafiler çok kısa zamanda çekilip hazırlanarak doktorlarımızın teşhis sürecini kısa sürede mümkün kılmaktadır.

Meme kanserinin erken teşhisi için tüm dünyada kabul edilen en güvenilir yöntem mammografidir. Özellikle mammografiye renkli doppler ultrasonografinin eklenmesi ile birlikte , tanı duyarlılığı yükselmektedir.

35 ile 40 yaş arasındaki kadınların mutlaka bir mammografi sahibi olunması ve 40 yaşından sonra ise her yıl düzenli olarak mammografi ve ultrasonografi yaptırılması seklindedir.Meme kanserlerinin % 15'i ailesel olduğundan, ailesinde meme kanseri olanlar mutlaka bu tetkiki yaptırmalıdır.

Kemik yoğunluğundaki azalma osteoporoz olarak bilinir. Merkezimizde GE Lunar DPX cihazı mevcuttur.Kemiklerdeki mineral kaybına bağlı erken steoporozun tanısında çok düşük dozlarda X ışını kullanılarak bel omurları, uyluk ve tüm vücut taranarak kemik kütlesindeki azalma saptanabildiği gibi kırılma riski de hesaplanabilir. Kemik Mineral Dansitometresi (BMD) Osteoporoz tanısı koyabilmek için kemik yoğunluğunun bilinmesi gerekmektedir. Kemik mineral yoğunluğu ölçümü osteoporoz tanısı koymakla beraber, henüz osteoporoz ortaya çıkmamış kişilerde de risk analizi yapmaktadır.

Yılda 1 kez yapılacak kemik mineral dansitesi ölçümüyle kemik yoğunluğu kolayca takip edilebilir. Bu inceleme osteoporoz tanısı olan hastalarda uygulanan tıbbi tedavinin başarısının takibi için de gereklidir. Merkezimizde, dünyada kabul gören birkaç cihazdan biri olan Hologic kemik dansitometre cihazı kullanılmaktadır. Son derece hassas cihazlar olması nedeniyle kalibrasyonları düzenli olarak takip edilmekte ve standartlara uygunluğu ölçülmektedir.

Bazı kişiler osteoporoz açısından daha yüksek risk altındadır. Bu kişiler arasında aşağıdakiler sayılabilir.

İnce kemikli veya sigara ve içki içen veya hareketten uzak bir yaşam tarzı süren kadınlar
Ailesinde osteoporoz hikayesi olan veya özellikle 40 yaşından önce yumurtalıklarını aldırmış kadınlar
Menopoza girmiş kadınlar
Kronik böbrek hastalığı veya daha önceden geçirilmiş mide-barsak ameliyatı gibi kalsiyum emilimini bozan rahatsızlıkları olanlar
Hastalığa bağlı uzun süren hareketsizlik geçiren kişiler
D vitamini yapımında bozukluk olan kişiler
Cushing hastalığı, tiroid hastalığı olanlar veya uzun süre kortizon, heparin tedavisi alan kişiler
Kemiklerinde gelişme bozukluğu olan hastalar
Beslenme bozukluğu olan kişiler
Kemik yoğunluğunun ölçülmesi: Absorpsiometri veya kantitatif bilgisayarlı Tomografi yöntemleri kullanılır.

Yaş ve diğer sebeplerden kemik yoğunluğu azalmış hastaların kemik yoğunluğunun ölçülmesi önemlidir. ileri teknoloji kemik yoğunluğunu ölçmeye imkan veriyor. kemik dansiyometri cihazı bu amaçla kulanılmaktadır. Alınan rapor doktorun isabetli karar vermesini sağlıyor.